De periode dat de vleermuizen actief zijn en niet meerdere dagen in torpor komen. Deze periode varieert tussen de soorten, en vaak ook binnen de soort (verschil seksen en leeftijd). Deze periode wordt ook wel zomer seizoen genoemd, de periode overlapt echter naar met de metereologische zomer ook met het voorjaar en het najaar.

Een maatregel is bewezen effectief als deze aantoonbaar bij meerdere projecten en in meerdere situaties effectief is gebleken. Een dergelijke maatregel kan de functionaliteit van een desbetreffende soort en functie opvangen. Daarbij is het doel dat de reproductie en overleving van individuen ook op langere termijn ten minste hetzelfde blijft als in de originele situatie. Dit is meetbaar door de periode van gebruik, duur van gebruik en het aantal dieren in de oorspronkelijke situatie nauwkeurig te bepalen en dit vervolgens te vergelijken met de nieuwe situatie over een nader te bepalen aantal jaren.

Eén veldbezoek uitgevoerd door één persoon binnen een onderzoeksgebied.

Eén of meer bezoeken per onderzoeksgebied vormen samen een inventarisatieronde.

Een toestand van verminderde fysiologische activiteit. Het wordt over het algemeen gekenmerkt door een sterk verlaagde lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en stofwisseling. Er zijn twee vormen van torpor:

• Diepe torpor/ winterslaap
• Dagelijkse torpor

Een vliegroute die onmisbaar is voor het functioneren van een verblijfplaats van vleermuizen wordt essentieel genoemd. Een vliegroute kan essentieel zijn voor een hele kolonie of voor een specifiek aantal dieren van een kolonie. Dit komt omdat dieren binnen een territorium van een bepaalde kolonie ieder een eigen deel van dit territorium kunnen hebben.

Hoe vaststellen?

• Meerdere dieren vroeg op de avond
• Geen geschikte alternatieve vliegroute beschikbaar is om vanuit de verblijfplaats een essentieel foerageergebied te bereiken
• Wanneer omvliegen via een andere route vanuit de voortplantings- of rustplaats naar een essentieel foerageergebied te veel energie vergt.

Materiaal en Methode

• Detector, zaklamp, warmtebeeldcamera, klok 

op basis van bouwfysische berekening kan worden aangetoond dat een situatie hetzelfde of beter is dan de situatie die de soort in een bepaalde periode en voor een bepaalde functie nodig heeft.

Volledig dekkend onderzoek binnen een aaneengesloten gebied. Binnen het gebied blijven geen 'witte vlekken' of on-onderzochte enclaves over, met uitzondering van gebieden die niet betreedbaar zijn (bijvoorbeeld afgesloten terreinen).

Een maatregel werkt voor een hoogwaardigere functie (bijvoorbeeld kraamverblijfplaats), waarbij de acceptatie graad hoog ligt. Waardoor kan verwacht dezelfde maatregel ook kan werken voor een laagwaardigere functie (bv paarverblijfplaats)

Een hop-over is een structuur aan twee zijden van een barrière die vleermuizen beschutting en geleiding biedt en ze omhoog geleidt, waardoor ze veilig een weg kunnen oversteken. Een hop-over kan bestaan uit bijvoorbeeld boomkronen. Ook worden andere geleidende materialen zoals een portaal met matrixborden gebruikt, maar effectiviteit daarvan is omstreden en lang niet voor alle soorten toepasbaar. Een groot aantal van de tot nu toe aangelegd hop-overs blijkt niet te werken voor de doelsoorten. Door een gebrek aan monitoring hebben we geen kennis over mogelijke faal en succesfactoren.

Een volledig afgezocht onderzoeksgebied binnen een bepaalde tijdspanne. Voor één simpel huis kan dat met 1 bezoek door 1 persoon (75% regel) al een inventarisatieronde betekenen. Voor een rijtjesblok of een wijk zijn meerdere onderzoekers nodig. Soms is een gebied zodanig complex dat binnen een korte tijdspanne meerdere bezoeken nodig zijn. Deze vormen gezamelijk een inventarisatieronde. 

Een kolonie is een groep vleermuizen, dat kan zijn een groep vrouwen (een kraamkolonie), een groep mannen (een mannenkolonie) of een gemengde groep. Elke kolonie heeft een netwerk van meerdere verblijfplaatsen.

Een verblijfplaats van een kraamkolonie (zie begrip kraamkolonie). Een kolonie heeft vaak meerdere verblijfplaatsen (zie begrip netwerk van verblijfplaatsen). 

Wisselen

Een kraamkolonie zal gedurende het actieve seizoen, afhankelijk van de soort en de situatie, een aantal keer van verblijfplaats wisselen. Bij dergelijke wisselingen kan ook de koloniesamenstelling varieren, met splitsingen en fuseringen. Een kraamverblijfplaats wordt niet altijd "ieder jaar" of "niet het hele seizoen" gebruikt door de hele of zelfs niet een deel van de kraamkolonie.

Toepassing

Op basis van een eenmalige waarneming is niet te bepalen welk belang een verblijfplaats heeft voor een kraamkolonie. Voor toepassing voor protocol onderzoek is het raadzaam de status van een verblijfplaats met grote zorg te bepalen

Geheel of gedeeltelijk vorstvrije verblijfplaats voor grote groepen overwinterende dieren, vooral bekend bij gewone dwergvleermuizen. In aanmerking komen bepaalde typen gebouwen: ‘hoogbouw’ of een complex van meerdere (aaneengesloten) gebouwen.

Kenmerkend zijn toegang tot spleetvormige ruimten in muren, daken, achter gevelbetimmering, etc. Diversiteit aan microklimaten (zowel vorstvrij als niet vorstvrij) ontstaat doordat deze ruimtes zich in verschillende materialen bevinden: spouwmuren, daklagen, dilatatievoegen, expansievoegen. En op verschillende locaties in het gebouw, zowel windorientatie als locatie ten opzichte van een verwarmingsbron. 

Vanwege diverse reden (o.a. weersomstandigheden, reproductie) midden in de nacht zwermen. Dit zwermen vindt plaats net voor het invliegen, en duurt vaak een korte periodes (1-5 minuten). Bij dit zwergedrag wordt ook de invliegopening van de verblijfplaats regelmatig aangetikt. Hoe groter de kolonie, hoe meer dieren zich gedurende een korte periode verzamelen en hoe korter de tijdspanne tussen de afzonderlijke middernacht zwermperiodes.

Indien tijdens dit moment jonge dieren hoorbaar zijn, kan hier gesproken worden van zoogzwermen.

Kraamkolonies en mannenkolonies maken beide gebruik van verschillende verblijfplaatsen die als een netwerk met elkaar verbonden zijn. Het aantal verblijfplaatsen dat kraam- en mannenkolonies gemiddeld gebruiken verschilt tussen de soorten, ook bestaan regionale verschillen die gekoppeld zijn aan het landschap.

Bij het aanbreken van de dag over een langere periode aaneengesloten zwermen en aantikken van een verblijfplaats. Dit ochtendzwermen is een activiteit van dieren uit eenzelfde kolonie en heeft naar alle waarschijnlijkheid een sociale functie. Het tijdstip van ochtendzwermen varieert sterk tussen de soorten, waarbij een soort over het algemeen een bij een voor die soort specifieke lichtintensiteit zwermt. Ochtend zwermen kent een piekmoment, waarbij relatief veel dieren van een kolonie tegelijk zwermen. Dit piek moment duurt over het algemeen maximaal 30 minuten, daarvoor en daarna wordt het zwermgedrag vaker onderbroken door minuten van stilte. De intensiteit van het ochtendzwermen wordt sterkt bepaald door de groepsgrootte van de kolonie. 

Rondom of op de paal aangeboden voorzieningen (kast) met voldoende variatie in microklimaat, meerdere lagen, ventilatie en dergelijke. Een paal met rondom aangebrachte kasten wordt ook wel rocketbox genoemd.

In de kennisdocumenten zijn per soort voorwaarden aan maatvoering en materiaal van een functiionele paalkast gegeven.

Een methode die een waarheidsgetrouw beeld geeft van de werkelijkheid in zowel tijd als ruimte.

Regionale en seizonale verschillen kunnen representativiteit beinvloeden. 

Het laag een weg oversteken, hierbij het wegdek volgend. Hierbij is de kans groot dat dieren aangereden worden. De volgende soorten zijn hiervoor gevoelig: meervleermuis, watervleermuis, gewone grootoorvleermuis, ingekorven vleermuis, grijze grootoorvleermuis, kleine hoefijzerneus, grote hoefijzerneus.

Vleermuizen gebruiken verschillende locaties met een verschillende functie verdeeld over het jaar (een proces wat zich jaarlijks herhaald). Per soort (en geslacht) kan een combinatie verschillend zijn. Met functie wordt hier de ecologische functie bedoeld: woonhabitat (kraamverblijf, paarverblijf, zomerverblijf, winterverblijf), foerageergebied of vliegroute.

Spenen is de overgang van het dieet van een jong dier van melkvoeding naar vast voedsel. Vleermuizen voeden hun jongen in kraamkolonies met melk terwijl die zich vastklampen aan de moeder. Afhankelijk van de soort worden vleermuizen gespeend tussen ongeveer 4 weken (kleinere soorten) tot 10 weken (grotere soorten).

De staat van instandhouding (svi) is een maat voor de duurzaamheid van een populatie. De methodiek is ontwikkeld voor gebruik ten behoeve van de Habitatrichtlijn en kent vier hoofdaspecten die worden meegewogen bij een beoordeling: verspreiding, populatie, leefgebied en toekomstperspectief.

Hoe goed wordt een soort aangetroffen tijdens onderzoek. Een methode met voldoende trefkans betekent dat met voldoende zekerheid een soort of activiteit wordt waargenomen wanneer deze daadwerkelijk aanwezig is.

Aanvullend is het belangrijk dat deze trefkans hetzelfde is over verschillende perioden, bij een dezelfde aantal dieren, mate van activiteit, en/of weersomstandigheden.

Variatie in methodiek, inspanning en methode kan borgen dat de trefkans bij onderzoek zo stabiel mogelijk worden gehouden.

Alle gebouwonderdelen die door middel van intern kruipen voor vleermuizen met elkaar verbonden zijn. Vaak zijn dat ten minste het dakvlak en de spouwmuur. Alle verbonden woningen van een rijtjesblok of appartementencomplex behoren vaak tot één verblijfplaats. Afhankelijk van de heersende weersomstandigheden kan het gebruik van uitvliegopeningen van dezelfde verblijfplaats wisselen, zo vliegen vleermuizen bij winderig weer liever aan de beschutte zijde uit. Dat dieren niet tegelijk beide uitvliegopeningen gebruiken betekent nog niet dat het om twee verschillende verblijfplaatsen gaat.

Vleermuizen maken gebruik van een netwerk van voortplantings- of rustplaatsen en foerageergebieden, waarbij de verbindingen tussen deze gebieden worden aangeduid als vliegroutes. Deze vliegroutes bestaan doorgaans uit lijnvormige landschapselementen waaraan vleermuizen zich kunnen oriënteren, zoals watergangen, bomenrijen en dijklichamen.

In de paartijd zwermen in een vrij grote zone (ten minste 150 meter rondom) de ingang van een winterverblijfplaats. Bij hele grote winterverblijfplaatsen zoals een mergelgroeve of een fort kan dit winterzwermen ook plaatsvinden in het winterverblijfplaats zelf. Het winterzwermen is interspecies activiteit, wat betekent dat meerdere soorten tegelijk kunnen zwermen. Vaak start het winterzwermen vrij snel na zonsondergang. Het aantal actieve dieren neemt gedurende de nacht toe. Weersomstandigheden (wind, regen, temperatuur) hebben een sterk effect op welke soorten aanwezig zijn en ook het totaal aantal dieren wat arriveert. Sommige soorten (o.a. meervleermuis, vale vleermuis) verblijven soms overdag in een winterverblijfplaats en arriveren in dat geval heel vroeg. Andere soorten (of individueen) komen gedurende de nacht aan, en vliegen meerdere tientallen kms heen en weer naar een winterzwerm plek.

Een toestand van verminderde fysiologische activiteit. Het wordt over het algemeen gekenmerkt door een sterk verlaagde lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en stofwisseling. Er zijn twee vormen van torpor:

• Diepe torpor/winterslaap
• Dagelijkse torpor

Een ecologisch verwarrende term, welke impliceert dat het een in de zomer gebruikte verblijfplaats betreft. De term zomer verwijst echter naar het "actieve" seizoen, en omvat daarmee voorjaar, zomer en najaar.

De term wordt gebruikt om alle verblijfplaatsen waarvan de functie niet duidelijk is te labelen. Een dergelijke negatieve beoordeling (gebaseerd op afwezige kenmerken) kan snel leiden tot verwarring. Me name omdat tussen vleermuissoorten grote verschillen bestaan in verblijfplaats indicerend gedrag.

Een waarneming van een baltsende gewone dwergvleermuis kan geclassificeerd worden als een paarverblijfplaats. Een waarneming van een laatvlieger (zonder baltsgeluiden) op dezelfde plek en tijd wordt geclassificeerd als zomerverblijfplaats.  

Omdat vleermuizen altijd net een netwerk van verblijfplaatsen leven, is de kans groot dat een zomerverblijfplaats in een later stadium door meer dieren gebruikt wordt, en dan wel als kraamverblijfplaats of winterverblijfplaats kan worden geclassificeerd.

Middernacht zwermactiviteit specifiek gericht op het zogen. Vanaf 1 uur na zonsondergang kunnen vrouwtjes al terugkeren bij de verblijfplaatsen om hun jong te voeden. Vrouwtjes kunnen per nacht meerdere keren uitvliegen en weer terugkeren om hun jong te zogen.

Op een specifieke locatie ongecontroleerd ogende activiteit waarbij vleermuizen binnen een klein gebied intensief rondvliegen. Van een afstand lijkt het alsof zwermende dieren op of bij een bepaalde locatie of object aan het cirkelen zijn. Afhankelijk van de soort, de periode in het jaar en het tijdstip in de nacht kunnen zwermende dieren tijdens de vlucht sociale geluiden maken en/of objecten aantikken. Er zijn verschillende vormen van zwermen waarneembaar, zie begrippen

• Middernachtzwermen
• Ochtendzwermen
• Winterzwermen
• Zoogzwermen
• Massawinterzwermen.